Zo herken je en voorkom je CO-vergiftiging

Zo herken je en voorkom je CO-vergiftiging

Als hulpdienst zijn we deze winter extra bezorgd op vlak van CO-intoxicaties.  Met de huidige energiecrisis zou het kunnen dat mensen alternatieven gaan zoeken voor verwarming of koken op gas. Dat kan verschillende gevaren hebben, maar CO (koolmonoxide) is één van de grootste gevaren. Jaarlijks worden in België meer dan duizend mensen het slachtoffer van een koolstofmonoxidevergiftiging. Helaas is dit nog te vaak met een fatale afloop. Maar wat is koolstofmonoxide juist en hoe kan je het risico op een vergiftiging verkleinen?

Koolmonoxide of koolstofmonoxide (CO) is een kleurloos, reukloos en niet-irriterend gas. De onopvallende kenmerken van koolmonoxide vormen vaak het grootste gevaar van het gas. Je merkt de giftige werking van CO doorgaans pas laattijdig of soms zelfs niet op.

Bij een CO-vergiftiging komt het gas tijdens het inademen via je longen in het bloed terecht. In het bloed neemt CO de plek van zuurstof in, waardoor je verstikt kan worden. Je hoeft geen grote hoeveelheid koolmonoxide in te ademen om vergiftingsverschijnselen te krijgen. Mogelijke symptomen van CO-vergiftiging lijken heel sterk op die van een voedselvergiftiging: plotse vermoeidheid, duizeligheid, hoofdpijn en braken. Zeker als dit bij meerdere mensen in de ruimte voorkomt, kan dat wijzen op CO-intoxicatie.

Het gas kan tijdens de (slechte) verbranding van elk verbrandingstoestel binnenshuis vrijkomen. Denk daarbij aan boilers, centrale en verplaatsbare verwarmingstoestellen, kooktoestellen op gas- en verbrandingsmotoren. Maar ook alternatieven voor verwarming of koken kunnen CO-intoxicatie veroorzaken. Zo gebruik je nooit een BBQ-toestel binnen!

Om een CO-vergiftiging te helpen vermijden, zet je in op vier pijlers: controleer, ventileer, alarmeer en reageer. Lees daarom ook grondig deze folder.COfolder_online.pdf

Controleer

Laat je verwarmingstoestel enkel door erkende technici plaatsen. Zorg ervoor dat CO-risico’s worden vermeden en laat je toestel minimaal jaarlijks reinigen en op goede werking controleren. Ook afvoerkanalen, zoals een schoorsteen, laat je best jaarlijks controleren. Zo kan je verdere risico’s, zoals een schoorsteenbrand, vermijden. 

Zelf kan je je toestellen controleren door bij gastoestellen regelmatig naar de kleur van de vlam te kijken. Een blauwe kleur is goed, een gele vlam daarentegen duidt op een slechte verbranding. Eigenaars van elektrische verwarmingstoestellen en van radiatoren via centrale verwarming kunnen iets geruster zijn: die toestellen geven stoten geen CO uit.

Ventileer

Voorzie ruimtes van voldoende zuivere lucht door regelmatig ramen open te zetten. In ruimtes met een verbrandingstoestel is er altijd frisse lucht nodig. Onvoldoende verse lucht kan in die ruimtes voor een onvolledige verbranding zorgen en dus ook koolmonoxide (CO)  produceren. Je ramen een aantal keer per dag een tiental minuten openzetten, kan dus wonderen verrichten.  

Alarmeer

CO is een gas dat je niet ziet, voelt of ruikt. Herken je bij jezelf de symptomen (zie hoger), dan is het nodig om actie te ondernemen. Er zijn ook CO-melders op de markt. Plaats daarom CO-melders in huis die koolmonoxide voor jou detecteren. Een CO-melder kan je best plaatsen in elke ruimte met een verbrandingstoestel en in leefruimtes waar je veel tijd doorbrengt. Ook in je slaapkamer is het aangewezen om een CO-melder te bevestigen. Maar: een CO-melder betekent in geen geval dat je de controle van toestellen en de ventilatierichtlijnen mag negeren. Je vindt een goede CO-melder (met productnorm NBN EN 50291 en keurmerk zoals BOSEC, NF, TÜV, Q-label, VDS) vanaf €30. De meeste CO-melders hebben een levensduur van vijf tot tien jaar.

Let wel op: een CO-melder kan een vals gevoel van veiligheid geven als de werking ervan niet regelmatig wordt gecontroleerd. Test daarom regelmatig met alle huisgenoten de werking via de testknop en stippel een evacuatieplan uit. Nog belangrijk: een CO-melder is niet hetzelfde als een rookmelder. Ook deze melders plaats je best op verschillende plekken in je woning.

Reageer

Schiet in actie wanneer je vermoedt dat je met een CO-vergiftiging te maken hebt. Indien mogelijk schakel je best het betrokken toestel uit en open je ramen en deuren. Zorg vooral voor je eigen veiligheid door de woning onmiddellijk te verlaten. Probeer op je vluchtweg zoveel mogelijk andere personen uit het gebouw te laten evacueren. Als er slachtoffers van de CO-vergiftiging zijn, is het belangrijk om die personen uit de woning te halen. Wanneer je jezelf (en anderen) in veiligheid hebt gebracht, bel je de hulpdiensten via het nummer 112.

Let ook vooral op elkaar. Maak eens tijd om langs te gaan bij familie en vrienden en kijk of alles in orde is met hen. Je kan samen met hen alle toestellen eens nakijken en zien of er nog iets moet gebeuren.

Copyright: Dank aan Brandweer zone Antwerpen voor hun deskundige input.

Powered by Froala Editor

Laatst bijgewerkt op 17 oktober 2022
Zo herken je en voorkom je CO-vergiftiging